Fakt posiadania zaawansowanych technologicznie ciągników o dużej mocy lub narzędzi o sporej pojemności nie wystarczy do rzeczywistego zwiększenia wydajności, jeśli nie weźmie się pod uwagę opon, które pełnią rolę pośrednika między maszyną a podłożem, pozwalając na lepsze wykorzystanie możliwości silnika. Opona ma istotny wpływ na osiągi ciągnika, dlatego należy rozważyć jej potencjał w odniesieniu do wybranej technologii i modelu ogumienia.
Każda opona ma określone możliwości, które należy optymalnie wykorzystać, aby uzyskać jak najlepsze osiągi. Nie można przy tym zapominać o specyficznych dla każdego typu opony ograniczeniach. Jeśli dane ogumienie nie jest używane w wystarczającym stopniu, spowoduje to utratę osiągów lub nadmierne zużycie paliwa, a jeśli jest nadmiernie eksploatowane, zużywa się zbyt szybko lub ulega uszkodzeniu, które będzie wymagać wymiany.
Oto cztery główne czynniki szkodliwości, jakie warto rozważyć w odniesieniu do opon rolniczych, aby chronić sprzęt i zapewnić mu długą żywotność.
1. Naprężenia związane z maksymalnym MOMENTEM OBROTOWYM, jaki mogą wytrzymać opony
Jaka jest różnica między momentem obrotowym a mocą?
Aby ciągnik mógł ciągnąć narzędzia, musi być w stanie przenosić moc silnika na podłoże. Innymi słowy, moc znaczy silnik.
Moment obrotowy to siła ruchu połączona z przyspieszeniem. Opona przejmuje obciążenie związane z momentem obrotowym, ponieważ wprawdzie to nie ona generuje moc, ale musi wykorzystać siłę nadaną przez silnik, aby móc wprawić ciągnik w ruch.
Obroty silnika przenoszą ruch na oponę, która działa jak dźwignia pomiędzy osią opony a klockami bieżnika, które są dociskane do podłoża.
W związku z tym podczas ruszania i przyspieszania na boczną ścianę opony wywierany jest nacisk.
Dobrze widoczna deformacja ściany bocznej opony
spowodowana nadmiernym momentem obrotowym przy ruszaniu podczas zawodów trakcyjnych
Kiedy mamy największy moment obrotowy?
Moment obrotowy wzrasta, gdy narzędzie zaczyna hamować ciągnik.
Gdy tylko narzędzie dotknie podłoża, hamuje ono ciągnik, natomiast silnik pcha go do przodu, jednak narzędzie nadal powstrzymuje ciągnik: te dwie siły są przeciwstawne.
Opona wykonuje wtedy wysiłek kompensacyjny niezbędny do przesunięcia zaczepu do przodu. Jest to szczególnie ważne podczas pracy w polu, przy mokrej pogodzie i małej prędkości. W takich warunkach moment obrotowy będzie wysoki, co oznacza konieczność użycia większej siły trakcyjnej.
W pewnych sytuacjach moment obrotowy nie jest konieczny
Zatem, logicznie rzecz biorąc, podczas jazdy po drodze z dużą prędkością trakcja będzie mniejsza a moment obrotowy niższy.
Na przykład, do sianokosów potrzebny jest niski moment obrotowy, a do orki - wysoki.
Aby uzyskać większy moment obrotowy, potrzebna jest większa moc, a więc mocniejszy silnik i proporcjonalnie większe opony, które będą w stanie przenieść tę moc na podłoże. Moment obrotowy można zoptymalizować poprzez dobre wyważenie zaczepu, uwzględniając przeniesienie obciążenia.
Aby przedłużyć żywotność opon, należy jednak sprawdzić, jaki maksymalny moment obrotowy mogą one wytrzymać.
Mniejsze opony w ciągnikach o dużej mocy ulegają szybkiemu osłabieniu ścian bocznych z powodu nadmiernego momentu obrotowego, co prowadzi do osłabienia struktury karkasu, a w konsekwencji do nieodwracalnych uszkodzeń.
2. Naprężenia związane z maksymalnym OBCIĄŻENIEM, jakie może wytrzymać dany model opony
Przeciążenie jest z pewnością jednym z głównych czynników obciążających opony rolnicze. Jeśli nie kontrolujesz obciążenia, ryzykujesz przedwczesnym uszkodzeniem struktury opony pod ciężarem narzędzi lub przyczep, a w najgorszym przypadku możesz spowodować wypadek na drodze, jeśli pod przeciążeniem dojdzie do głębszego uszkodzenia ogumienia.
Dlaczego należy sprawdzać obciążenie opon rolniczych?
Aby zachować opony w dobrym stanie i zapewnić ich trwałość, konieczne jest przestrzeganie maksymalnego dopuszczalnego obciążenia, związanego także z mocą ciągnika oraz liczbą osi tocznych.
Nie wspominając już o przepisach prawa w zakresie wagi zaczepu.
Kontrolowanie obciążenia pozwala wykorzystać maksymalną wydajność maszyny i zapewnić najlepsze warunki pracy. W niektórych przypadkach można zwiększyć obciążenie, regulując zarazem odpowiednio prędkość lub ciśnienie, co pozwala pracować z cięższymi narzędziami. Czasami zaś małe obciążenie pozwala pracować szybciej, unikać poślizgów i chronić opony.
Kontrola obciążenia z opuszczonymi, a następnie z podniesionymi narzędziami
Zbyt duże obciążenie prowadzi do przedwczesnego zużycia opon
Obciążone opony ulegają zgnieceniu. W przypadku opon standardowych będzie to miało wpływ na wewnętrzną strukturę osnowy, zwłaszcza jeżeli ściany boczne ulegną zbyt dużym odkształceniom.
Jeżeli sam zdecydujesz się na obniżenie ciśnienia w standardowych oponach, aby zmniejszyć zagęszczenie gleby i uniknąć jej ubicia, nadmierne obciążenie spowoduje uszkodzenie wewnętrznej struktury opony, która wykaże słabe punkty, a następnie zawiedzie przy niewielkim obciążeniu, co będzie wymagało szybkiej wymiany kompletu ogumienia.
Pęknięcia spowodowane nadmiernym przeniesieniem obciążenia
Przeciążenie wymaga zazwyczaj dopompowania opon, jednak wraz ze wzrostem ciśnienia obserwujemy także utratę elastyczności.
Zmniejsza się zdolność hamowania, a między klockami bieżnika gromadzą się zanieczyszczenia, co powoduje nadmierny poślizg kół.
W rezultacie ciężki zaczep traci moc, opony obracają się szybciej niż wymaga tego ruch maszyny, a zużycie paliwa wzrasta wraz ze wzrostem współczynnika poślizgu. Jeśli taka sytuacja wystąpi na kilku hektarach upraw, ma to już realny wpływ na zużycie opon i znacznie skraca ich żywotność.
3. Uszkodzenia wynikające z nieprzestrzegania odpowiedniego CIŚNIENIA opony rolniczej
Nieodpowiednio wyregulowane ciśnienie powietrza stanowi jeden z głównych czynników obciążających opony rolnicze, oprócz momentu obrotowego i obciążenia.
Każda kategoria opon jest przeznaczona do określonego i specyficznego użytku, a nieprzestrzeganie minimalnego ciśnienia zalecanego przez producenta może spowodować przedwczesne uszkodzenie ogumienia, co w efekcie narazi Cię na mnóstwo dodatkowych kosztów.
Na drodze: ryzyko przegrzania z powodu zbyt niskiego ciśnienia w oponach prowadzi do ich szybszego zużycia
Nie zaleca się jazdy po drogach ze zbyt niskim ciśnieniem, ponieważ nawierzchnia drogi jest bardzo twarda i ścierna.
Powierzchnia styku niedopompowanej opony z nawierzchnią jest większa, co oznacza, że powierzchnia styku gumy z asfaltem jest większa.
Oprócz tego, wraz ze wzrostem prędkości jazdy nieuchronnie wzrasta temperatura opony, co sprawia, że staje się ona bardziej miękka i podatna na uderzenia nawet najmniejszych przeszkód.
Im dłużej jeździsz po drogach z niedopompowanymi oponami, tym większe i szybsze będzie ryzyko ich przedwczesnego zużycia.
Zwiększenie temperatury bieżnika
prowadzi do szybkiego ścierania się klocków
W polu: przedwczesne zużycie opon z powodu zbyt dużego ciśnienia, ustawionego w celu skompensowania obciążenia
Kiedy pracujesz z ciężkimi narzędziami lub zbytnio obciążasz przyczepę, będziesz miał tendencję do zwiększania ciśnienia w oponach, aby skompensować nadmierne obciążenie. Na drodze nie stanowi to problemu, ale podczas pracy w polu zbyt wysokie ciśnienie powoduje zwiększenie oporów toczenia. Nadmiernie napompowana opona będzie bardziej zagłębiać się w podłoże, zwłaszcza przy mokrej pogodzie, co spowoduje zwiększenie poślizgu i będzie wymagać większej siły trakcyjnej. W konsekwencji spowoduje to szybkie zużycie opony i, w zależności od rodzaju podłoża, widoczne gołym okiem pogorszenie wyglądu klocków bieżnika i ścian bocznych opony.
Dostosowując ciśnienie do poziomu obciążenia i rodzaju podłoża, tak aby zawsze było ono właściwe, unikniesz zbytniego naprężenia w oponach. Będziesz mógł dzięki temu pracować w optymalnych warunkach przez cały czas, co zapewni lepszą jakość pracy i o kilka tysięcy godzin dłuższą żywotność opon.
4. Naprężenia związane z maksymalną PRĘDKOŚCIĄ, jaką mogą wytrzymać obciążone opony
Opony rolnicze zostały tak zaprojektowane, aby wytrzymywały szeroki zakres obciążeń. Mimo to nieprzestrzeganie zaleceń producenta może prowadzić do szybszego uszkodzenia ogumienia, zwłaszcza jeśli chodzi o zdolność opony do wytrzymywania prędkości w określonych warunkach.
Otarcia związane z prędkością na drodze
Z jakiego powodu należy przestrzegać indeksu prędkości opon?
Producenci określili indeks prędkości dla każdego typu opony w odniesieniu do określonego obciążenia przede wszystkim ze względu na bezpieczeństwo pracy, choć jego przestrzeganie pomaga także chronić opony.
Indeks prędkości odpowiada maksymalnej prędkości, której nie wolno przekraczać, gdy ciągnik jest załadowany. Innymi słowy, jest to stosunek nośności opony rolniczej do prędkości maszyny. Jego przestrzeganie zapewnia zachowanie materiałów, z których wykonana jest opona, przy jednoczesnym przedłużeniu jej żywotności
Tak samo jak indeks nośności, wymiary czy data produkcji opony, indeks prędkości jest umieszczony na jej boku, bezpośrednio po informacji dotyczącej maksymalnego dopuszczalnego obciążenia. W zależności od modelu, indeks ten może być wyrażony za pomocą liter:
Na przykład, na oponie pod spodem można przeczytać napis „171 A8”: A8 to indeks prędkości, który odpowiada maksymalnej prędkości 40 km/h przy indeksie nośności 171.
Indeks nośności i prędkości na ścianie bocznej opony
Najlepszej jakości opony ciągnikowe są zaprojektowane z wytrzymałych materiałów o wysokiej wydajności, co pozwala im sprostać szerokiemu zakresowi obciążeń występujących na drodze i w polu, także przy intensywnej eksploatacji.
Żywotność nawet wysokiej jakości opon będzie jednak zależała od czynników związanych ze sposobem ich użytkowania. Są to:
- Obciążenie,
- Ciśnienie,
- Prędkość,
- Rodzaj gleby.
Czynniki te mają duży wpływ na wytrzymałość gumy, z której wykonana jest opona rolnicza, a tym samym na jej ewentualną degradację.
W trakcie jazdy z dużą prędkością, tj. przekraczającą zalecenia producenta, istnieje ryzyko nadmiernego nagrzania gumy, z której wykonany jest bieżnik. Powoduje to pogorszenie wewnętrznej struktury opony, co może doprowadzić do uszkodzenia, a nawet wypadku, jeśli opona pęknie w wyniku przegrzania.
Podczas jazdy drogą bieżnik opony jest bardzo obciążony, a jeśli do tego przekroczy się zalecaną prędkość i obciążenie określone przez producenta, temperatura wewnątrz osnowy może osiągnąć nawet 65°C.
Jadąc drogą, upewnij się, że przestrzegasz indeksu prędkości w zależności od obciążenia i ciśnienia, aby uniknąć zbyt szybkiego uszkodzenia opon. Żeby określić maksymalną zalecaną prędkość, należy zapoznać się z tabelą dostarczoną przez producenta.
Jeśli chcesz przedłużyć żywotność Twojego ogumienia, zdecydowanie zalecamy Ci przestrzeganie wszystkich informacji podanych przez producenta.
Blog.Bridgestone-agriculture.pl jest pisany i prowadzony przez ekspertów w dziedzinie opon ciągnikowych, którzy są gotowi udzielić Ci wszelkich porad dotyczących opon rolniczych. Pomagamy Ci zmaksymalizować produktywność dzięki informacjom na przeróżne tematy związane z oponami: dane techniczne opon rolniczych - osiągi opon rolniczych - porady dotyczące ciśnienia w oponach rolniczych - rozwiązania dotyczące redukcji ubicia gleby - ciśnienie w oponach do opryskiwaczy - dlaczego i jak obciążać opony ciągnika - itd.
Aby pójść o krok dalej i pomóc Ci zwiększyć rentowność Twojego gospodarstwa, Eksperci ds. opon ciągnikowych oferują Ci bezpłatną, szczegółową publikację książkową, która wyjaśnia zasadniczą rolę opon rolniczych w polepszaniu wydajności pracy.
Większość osób, które przeczytały nasz artykuł, zainteresował również następujący artykuł:
- 10 technik, które warto znać w celu zmniejszenia nieprawidłowego zużycia opon rolniczych
- Jaki wpływ na zużycie opon Twojego ciągnika ma praca na ściernisku?
- Dlaczego moje opony rolnicze zużywają się za szybko?
- Które modele opon rolniczych przynoszą największe oszczędności kosztów eksploatacji?
- Które z opon rolniczych najlepiej sprawdzają się podczas użytku drogowego?
