Blog, który służy ci pomocą wykorzystuj swoje grunty rolne jak najlepiej

Siła hamowania: rola i znaczenie opon rolniczych

Autor: Ekspert ds. opon ciągnikowych | 06 września 2024

Droga hamowania jest kluczowym czynnikiem decydującym o bezpieczeństwie maszyn rolniczych podczas jazdy po drogach, zwłaszcza gdy siedzisz za kierownicą w pełni obciążonego ciągnika lub ciągniesz za sobą wypełnioną po brzegi przyczepę podczas żniw.
Niezależnie od tego, czy znajdujesz się na polnej drodze, czy właśnie zbliżasz się do skrzyżowania, to siła hamowania zaczepu zadecyduje o twoim bezpieczeństwie.
Pozwoli albo na bezpieczne zatrzymanie się, albo doprowadzi do kolizji lub zahamowania w nieodpowiednim miejscu ze wszystkimi tego konsekwencjami. 
Pamiętaj, że w podobnych sytuacjach to właśnie twoje opony rolnicze odegrają główną rolę. Poziom ich przyczepności do podłoża ma znaczenie nie tylko podczas jazdy, ale jest również odpowiedzialny za szybkie przeniesienie siły hamowania potrzebnej do nagłego zatrzymania. Niestety, nie wszystkie opony są sobie równe, jeśli chodzi o zdolność do szybkiego hamowania. Słaba przyczepność może niebezpiecznie wydłużyć drogę hamowania, zagrażając nie tylko samemu pojazdowi, ale także bezpieczeństwu prowadzącego.

Dziś w naszym artykule zastanowimy się nad wyborem opon pod kątem nagłego hamowania, a także przeanalizujemy konsekwencje hamowania na słabych oponach, aby pomóc ci dokonać najlepszych wyborów dla bezpieczeństwa własnego i twojego sprzętu rolniczego.

1. Jakie siły działają na opony rolnicze podczas hamowania?

Zatrzymanie pojazdu w polu nie stanowi dla opon rolniczych problemu, ponieważ zostały one zaprojektowane do pracy na tego rodzaju podłożu. Podczas hamowania gleba zapada się pod oponą, dopóki ta nie napotka wystarczającego oporu, a ponieważ cała wysokość klocków bieżnika styka się wtedy z ziemią, hamowanie jest bardzo skuteczne, co pozwala zatrzymać zaczep w pełni bezpiecznie.

Sytuacja wygląda zupełnie inaczej na drodze, której powierzchnia jest twarda i stawia opór. Tym razem podłoże nie jest w stanie współpracować z maszyną, aby zatrzymać twój zaczep: musisz liczyć jedynie na opony. 

Podczas pokonywania zakrętów i hamowania na drodze
opony rolnicze są poddawane maksymalnym przeciążeniom

Siły działające na ogumienie podczas hamowania koncentrują się w następujący sposób:

U podstawy klocków bieżnika

W trakcie nagłego hamowania na drodze lub na twardej nawierzchni, to właśnie na klocki bieżnika działa największa siła. Oddziałuje ona na klocki na całej ich długości, czyli pomiędzy strefą kontaktu z podłożem a strukturą karkasu. Innymi słowy, są one poddawane siłom ścinającym, które działają w kierunku odrywającym je od bieżnika

Gdy mieszanka gumowa jest niskiej jakości, zbyt miękka lub gdy opona jest zużyta lub starzejąca się, a jej guma straciła swoją pierwotną elastyczność, klocki bieżnika ulegają powolnemu zrywaniu. Może to prowadzić do utraty przyczepności i znacznie zmniejszyć skuteczność hamowania pojazdu.

Jakość bieżnika i jego współpraca z karkasem

Pamiętaj, że bieżnik ma ogromny wpływ na drogę hamowania. Składa się on z warstw stabilizujących, które zapewniają dobrą kontrolę nad kierunkiem jazdy i dobre trzymanie się drogi. Pomagają one ponadto stabilizować oponę na podłożu poprzez równomierne rozkładanie nacisku wywieranego przez ładunek.

Dlatego też ogumienie wysokiej jakości ma zazwyczaj więcej warstw stabilizujących niż opona klasy podstawowej, co będzie miało ogromne znaczenie podczas hamowania w nagłej sytuacji.

Co ważne, bieżnik i karkas muszą tworzyć solidną, zwartą strukturę, aby wspólnie i równomiernie rozkładać na podłożu siły działające na pojazd podczas hamowania.

Na styku stopki i obręczy

Stopka opony jest połączona z obręczą wyłącznie siłą ciśnienia wewnętrznego opony.

Podczas hamowania na obszar ten działają bardzo duże siły, które mogą powodować obracanie się stopki na obręczy, co skutkuje szybkim nagrzewaniem się gumy opony w obszarze tarcia, mogącym doprowadzić do nieodwracalnych dla ogumienia zniszczeń.

Kiedy ogumienie nie ma odpowiedniego rozmiaru w stosunku do felgi, jeśli ciśnienie powietrza jest niewystarczające lub jeśli felga została nawet lekko zdeformowana, niespodziewane hamowanie może spowodować zsunięcie się opony z felgi lub, w najgorszym przypadku, brutalne pęknięcie ogumienia.

 

2. Jaki jest związek między prędkością, obciążeniem a drogą hamowania?

Siła hamowania to kwestia równowagi

Podczas kiedy ciągnik hamuje, siła hamowania jest wywierana bezpośrednio między oponą a podłożem. To, co pozwala maszynie zwolnić, to właśnie opór stawiany podłożu przez ogumienie.

Siła ta jest powiązana z przyczepnością opony, która zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj i stan podłoża, ciśnienie powietrza, a także jakość i stopień zużycia ogumienia.

Tempo zwalniania jest bezpośrednio związane z równowagą między przeciwstawnymi siłami: mocą układu hamulcowego, masą sprzęgła, prędkością zaczepu i przyczepnością kół.

Tempo zwalniania zależy od prędkości jazdy,
masy ciągnika i przyczepności kół

Przeniesienie masy i rozkład sił podczas hamowania

Jeżeli ciągnik zwalnia znienacka, masa zaczepu przesuwa się do przodu pod wpływem siły bezwładności.
Oś przednia, która przenosiła swój normalny ciężar, przyjmuje dodatkowe obciążenie dynamiczne, które jest proporcjonalne do ciężaru całego zaczepu.
Tylna oś ciągnika staje się lżejsza i ma tendencję do unoszenia się, przeciążając jeszcze dodatkowo oś przednią. To gwałtowne przeniesienie masy ma bezpośredni wpływ na drogę hamowania.

Jeśli w trakcie hamowania przednia oś zostanie przeciążona, może się szybko przegrzać, a nawet stracić przyczepność, zwłaszcza jeśli używasz opon niskiej jakości.

Przeniesienie masy z powodu nadmiernego obciążenia podczas hamowania,
z utratą przyczepności przedniej osi

Sytuacja zmienia się w momencie, jeśli jedziesz z przyczepą. Wtedy masa przyczepy przenosi się na tylną oś ciągnika, co pomaga utrzymać tylną oś na ziemi, zmniejsza przeniesienie masy na przednią oś i zwiększa skuteczność hamowania wszystkich czterech kół ciągnika, działających jako całość.

Prędkość jazdy ma bezpośredni wpływ na drogę hamowania

Podstawowym zadaniem ciągnika nie jest szybka jazda, ale praca na ziemi przy ograniczonej prędkości. Prędkość jest za to parametrem, który staje się ważny w momencie hamowania pojazdu.

Prędkość ma ogromny wpływ na drogę hamowania

Musisz wiedzieć, że droga hamowania jest proporcjonalna do kwadratu prędkości. Oznacza to, że aby obliczyć odległość potrzebną do zatrzymania pojazdu, należy pomnożyć jego prędkość przez siebie samą. Jeśli więc prędkość podwoi się z 20 do 40 km/h, do zatrzymania zaczepu na suchej drodze potrzeba 4 razy dłuższej drogi.

Przykład:

  • 20km/h: 10 × 20km/h: 10 = droga hamowania 4 metry
  • 40km/h: 10 × 40km/h: 10 = droga hamowania 16 metrów


Uwaga, droga hamowania zostanie dodatkowo zwiększona:

  • Proporcjonalnie do obciążenia, jeśli jedziesz z ładunkiem.
  • W zależności od przyczepności opon do podłoża.
  • Jeśli poruszasz się po mokrej nawierzchni, drogę hamowania możesz pomnożyć przez 2 w przypadku opon klasy podstawowej.
  • W zależności od czasu reakcji kierowcy: 1 sekunda opóźnienia reakcji oznacza dodatkowe 10 do 20 metrów.

To proste: im szybszy i cięższy pojazd, tym większa energia kinetyczna do spożytkowania. Wiemy, że energia kinetyczna odpowiada masie pojazdu w ruchu.
Podczas hamowania energia ta jest rozpraszana w postaci ciepła w układzie hamulcowym i na podłożu dzięki przyczepności opon.

Energia kinetyczna pochłaniana przez układ
hamulcowy jest rozpraszana w postaci ciepła

 

3. Z jakim ciśnieniem zapewnisz sobie najlepszą drogę hamowania?

Ciśnienie powietrza a hamowanie

Znaczenie ciśnienia powietrza w oponach podczas hamowania jest często niedoceniane. Ma ono jednak bezpośredni wpływ na zdolność opony do przenoszenia obciążeń.

Im wyższe ciśnienie, tym większa sztywność opony, a tym samym większa zdolność do pozostawania w linii podczas hamowania. I odwrotnie, niskie ciśnienie nie będzie wystarczające, aby wytrzymać normalny ciężar oraz obciążenie dynamiczne, powstające podczas hamowania.

Niedostateczne ciśnienie powietrza może zdeformować oponę podczas hamowania, wydłużając jego drogę, zgniatając ściany boczne na stopkach i zmniejszając przyczepność pojazdu, szczególnie na mokrych lub śliskich nawierzchniach.

Właściwe ciśnienie jest niezbędne do skrócenia drogi hamowania

Dobór ciśnienia powietrza do zastosowania ciągnika

Praca w polu: generalnie zaleca się niższe ciśnienie, aby zwiększyć powierzchnię styku z podłożem, poprawiając tym samym przyczepność i zmniejszając ugniatanie gleby. Hamowanie w polu nie stanowi problemu, ponieważ prędkość jest zazwyczaj zmniejszona, a cała wysokość klocków bieżnika spoczywa na podłożu, co ułatwia zatrzymanie zaczepu.

Ruch drogowy: preferowane jest wyższe ciśnienie, powyżej 1,8 bara (dostosowane do obciążenia), aby poprawić sztywność, stabilność i prowadzenie opony, szczególnie podczas pokonywania zakrętów. Jeśli ciśnienie jest zbyt niskie przy dużych prędkościach, opona może się przegrzać i ulec uszkodzeniu.

Zawsze pamiętaj o tym, aby dostosować ciśnienie do danej pracy, ponieważ to, co jest dobre dla pola, niekoniecznie sprawdzi się na drodze.

Podczas jazdy drogą ciśnienie powietrza musi być wyższe,
aby umożliwić dobre trzymanie się drogi w przypadku nagłego hamowania

 

4. Zalety opon najwyższej klasy, skracających drogę hamowania

Najwyższej klasy opony rolnicze, takie jak VX-R TRACTOR i VX-TRACTOR firmy Bridgestone, oferują skuteczność hamowania znacznie przewyższającą standardowe modele dostępne na rynku.

Ta doskonała zdolność jest wynikiem wieloletnich badań i rozwoju, starannego projektowania i stosowania wysokiej jakości materiałów.

Opona VX-R TRACTOR: zoptymalizowana przyczepność

Opony VX-R TRACTOR mają szerszy bieżnik, odpowiadający szerokości wskazanej na ścianie bocznej. Ta cecha poprawia przyczepność opon do podłoża dzięki zwiększonej powierzchni styku.

Ponadto specjalna stopka S-Line wzmacnia połączenie między oponą a obręczą, zwiększając zdolność opony do przenoszenia momentu obrotowego bez poślizgu stopki na obręczy.

Wyjątkowa wytrzymałość i trwałość

Opony VX-R TRACTOR są wykonane z wysokiej jakości mieszanek gumowych, co zapewnia im doskonałą odporność na zużycie.

Z kolei wzmocniony karkas pozwala tym modelom wytrzymać duże siły działające podczas nagłego hamowania.

Opony VX-R TRACTOR mają szerszy bieżnik,
który jest bardzo skuteczny podczas hamowania

Mocniejsze opony VX-TRACTOR do intensywnego użytku drogowego

Konstrukcja bieżnika i jego klocków wpływa na wielkość powierzchni styku opony z nawierzchnią.

Dzięki 20% większej objętości gumy, klocki opony VX-TRACTOR zapewniają szeroką, jednolitą powierzchnię styku z podłożem. Ta cecha sprzyja zwiększaniu przyczepności pojazdu podczas hamowania.

Solidny karkas opon Bridgestone został zaprojektowany tak, aby zapewnić oponie wysoką odporność na uszkodzenia, nawet przy wyższym ciśnieniu. Nasze opony wytrzymują ciśnienie 2,4 bara, co stanowi znaczną zaletę podczas hamowania, zwłaszcza gdy ciągnik jest obciążony. Wytrzymałość karkasu została zoptymalizowana w celu zminimalizowania przeciążeń wewnętrznych, co przekłada się na większą trwałość ogumienia.

Wszystkie te cechy pomagają naszej oponie zwiększać stabilność pojazdu na drodze, ograniczają przechyły i zwiększają odporność gumy. Dlatego też podczas nagłego hamowania opony Bridgestone będą twoim najlepszym sprzymierzeńcem.

Opony VX-TRACTOR są idealne do intensywnego użytkowania drogowego,
także przy dużych obciążeniach

 

PODSUMOWANIE
Hamowanie ciągnika to złożony proces, na który wpływ ma wiele czynników, w tym jakość opon, ciśnienie powietrza i warunki drogowe.
Wybór opon z najwyższej półki oznacza możliwość skorzystania z lepszych osiągów dzięki innowacyjnym technologiom i wysokiej jakości materiałom, dzięki czemu chronisz się przed niebezpiecznymi wypadkami.
Bridgestone oferuje ci szeroką gamę opon rolniczych spełniających twoje specyficzne potrzeby.
Masz wybór pomiędzy modelami z serii VX-R TRACTOR a VX-TRACTOR. Wybierając spośród tych modeli, inwestujesz w bezpieczeństwo i trwałość swojego sprzętu. Nasze opony zapewniają wyjątkową przyczepność i zwiększoną stabilność pojazdu, zmniejszając tym samym ryzyko utraty kontroli podczas nagłego hamowania.

 

Blog Bridgestone-agriculture.pl jest pisany i prowadzony przez ekspertów w dziedzinie opon ciągnikowych, którzy są gotowi udzielić Ci wszelkich porad dotyczących opon rolniczych. Pomagamy Ci zmaksymalizować produktywność dzięki informacjom na przeróżne tematy związane z oponami: dane techniczne opon rolniczych - osiągi opon rolniczych - porady dotyczące ciśnienia w oponach rolniczych - rozwiązania dotyczące redukcji ubicia gleby - ciśnienie w oponach do opryskiwaczy - dlaczego i jak obciążać opony ciągnika - itd.

Aby pójść o krok dalej i pomóc Ci zwiększyć rentowność Twojego gospodarstwa, Eksperci ds. opon ciągnikowych oferują Ci bezpłatną, szczegółową publikację książkową, która wyjaśnia zasadniczą rolę opon rolniczych w polepszaniu wydajności pracy.

Większość osób, które przeczytały nasz artykuł, zainteresowały również następujące artykuły: